Mero Sansar- Nirjala Adhikari

  २३ को अन्त्यमा छौँ । यदाकदा लाग्छ बर्ष ले चाडै बिदा लिन्छ तर डिसेम्बरले सधै साथ दिन्छ । सायद यो फर्केर हेर्ने समय हो । आज बर्षभरी पढेका केही पनपरेका पुस्तकहरुलाई फर्केर हेर्दै छु । पढ्ने र लेख्ने इच्छा सधै भैराख्दा पनि मलाई लाग्छ यो बर्षले मलाई धेरैनै साथ दियो । चाहँदा नचाहँदै वा चाहँदा चाहँदै यो बर्ष केही त्यस्ता पुस्तकहरुसँग साक्षात्कार भए जसले बर्षौ सम्म मलाई सम्झीराख्नको लागि केही चिजहरु छोडेर गएँ । आज यो बर्ष पढेका त्यस्ता केही पुस्तकहरुबारे बोल्दै छु । १. पहिलो पुस्तक रहेको छ निरञ्जन कुँवरको  Between Queens and the Cities   - थाहा छैन यो अघि नेपालमा कुनै अरु कोही जो LGBTIQ समुदायलाई प्रतिनिधित्व गर्नुहुन्छ उहाँको memoir प्रकाशित भएको थियो वा थिएन । तर कुँवरको यो पुस्तकले नेपाली समाजमा लैंगिक तथा यौनिक अल्पसंख्यक भएर बाच्नु के हो भनेर मज्जाले बुझाउँछ । कहिलेकाही आफ्नै जीवन अति कठिन लागेको समयमा यस्तो पुस्तक पढिन्छ जसले दुख र पिडाको साक्षी आफू मात्र होइन रहेछु भन्ने महसुस गराउँछ । मैले यो पुस्तक त्यस्तै समयमा पढेकी थिएँ । पढेपछि लाग्यो म भन्दा धेरै पिडामा अरु धेरै रहेछन् । निर

म बोल्न सकिन, लाग्यो अब शब्दको कुनै अर्थ छैन । थाहा छैन के भयो उसले केही नभनी फोन काट्यो । मैले आफ्ना आशुहरुलाई रोक्न सकिन ।  हाम्रो सम्बन्ध हेल्लो हाइ बाट सुरु भएको होइन । सायद अरु कोही र्यान्डम मान्छेलेझै बोलाएको भए वा क्रिपि तरिकाले बोल्न सुरु गरेको भए म सायद उसँग कहिल्यै बोल्दैनथेँ । सायद उ मेरो बल्ग पढ्ने गथ्र्यो । एकदिन अचानक मेरो कुनै र्यान्डम बल्ग तल एक लामो कमेन्ट भेँटेँ..............  सायद लेख्नु आफैँमा सुन्दर कुरा हो । तर सम्झिराख्नु सबैसँग चाहेर पनि शब्दहरुसँग खेल्ने कला हुँदैन । जब तपाईका ब्लगहरु पढ्छु यस्तो लाग्छ तपाईसँग झै मसँग पनि रिक्तताको कहिल्यै नपुरीने खाडल छ । सायद सबै मानिसहरु अपुरा छन् । हुनसक्छ तपाईझै म पनि आफ्ना रिक्तताहरु सहित बाचिरहेछु । यदाकदा लाग्छ शब्दले रिक्ततालाई कसरी सम्बाोधित गर्ने । तर तपाईलाई पढेपछि लाग्छ सबैचिज सम्भव छ । लेखिरहनुस्......... म तपाईको सेक्रेट एडमाएरर सायद उ मसँग बोल्न चाहन्थ्यो । सायद सबै मानिस आफूलाई सजिलोसँग ब्यक्त गर्न सक्ने मानिसको खोजिमा सधै रहन्छन् । सायद उ पनि त्यस्तै मानिसको खोजिमा थियो । सायद म पनि । सायद त्यही नै कारण

कहिलेकाही लाग्छ आफैले बनाएका मानकहरु आफैँले भत्काइदिउँ । आज त्यस्तै कुनै दिन हो । चिसो दिन छ । यी पुसका चिसा दिनहरु अति नै अप्रिय लाग्छ ।  सबैतिर तुवालोले ठाकेको छ । चिसो सिरेठोले झ्याल छोड्न सकेको छैन । चिसो बिहानीलाई टक्कर दिन चिसै पानीले नुहाएर आएकी छु । लाग्छ चिसोलाई चिसै ठानेर कतिदिन यसै कटाउँ । न फूलहरु फर्किएका छन् न चराहरु उडेका छन् । प्रकृति पनि नखुलेको बेला मान्छे कसरी खुल्न सक्छ । सबैतिर धुमिलता छ । यस्तो चिसो समयमा कहिलेकाही चिसा बिचार पनि आउँछन् । चिसो हिमाललाई सुन्दर ठान्नु सायद कुनै भ्रम हो । चिसा चिजहरु कसरी सुन्दर बन्न सक्छन् ? यी दुरीहरुबिच सुन्दर देखिने, सायद चित्रझै लाग्ने केही प्रतिबिम्ब मात्र हुन् हिमालहरु । थाहा छैन कुनै दिन नजिकबाट हिमाल देखेँ भने सायद म भित्र आउँने यी–यस्ता भावनाहरुमा केही पर्विवर्तन पो आउँने छ कि ? बिहानै यी यस्तै भावनाहरुले रुमलिन्छु । सायद बिहानी आफैँले आफैँलाई एक पटक फेरी फर्केर हेर्ने समय हो । आफैसँग धुमिलिँदैछु र आफैँलाई सङ्ल्याउँदैछु । धमिलिनु सङ्गलिनु सायद नियती हो । जिउनुको नियती । नियती भन्दा पर सायद कोही छ र ? कहिलेकाही रुखहरुल

बिहान धमिलो छ । आकाशमा तुवालो मस्त छ । सहर कुनै चित्रकारले भर्खरै सुरुगरेको पेन्टिङझै सेतामम्य छ । चराहरु सायद आफ्नै गुडमा कुत्रुक्क भएर बसेका छन् । फूलहरु सेता थितका थोपाहरुले रुझेका छन् । कहिलेकाही चिसो घाँम पानीको असर त तिनिहरुलाई पनि पर्दो । तर कसरी कोही यती शान्त भैदिन सक्छ । मलाई रुख र फूलहरुको शान्तताले असाद्वै लोभ्याउँछ । सायद उनीहरुलाई लाग्छ यहि नै नियती हो । सायद जीउँनुको नियती । यो चिसो बिहानीलाई न्याना शब्दहरुले स्वागत गर्नुपर्ने भएको छ । शब्दहरु पनि चिसो भैदिए चिसोमा अझ बढी चिसो थप्नुमात्र हुन्छ । न्यानो उर्जासहीत बिहानीलाई स्वागत गरेकी छु । आज बिहान मात्र “इकागी– द जाप्नीज सेक्रेट टु लङ एन्ड ह्याप्पी लाइफ” पढी भ्याएकी छु । किताबको केही उर्जा ममा पनि थपिदिको छ । जापानीहरुको लामो र स्वस्थ जीवनका केही ट्रिप्प र केही टिप्स लेखकले पुस्तकमा लेखेका छन् । मनले भन्दैछ केही टिप्सहरु म पनि लिनेछु । समग्रमा पुस्तकमा जीवनलाई कसरी अर्थपूर्ण तरिकाले बाच्ने भनेर सिकाएको छ । थाहा छैन अर्थपूर्ण बनाउँछु भनेर सोचेर पनि हाम्रो जीवन कसरी अर्थपूर्ण बन्छ । समाजलाई लाग्छ उनीहरुले भनेझै जीउ

  अनौठो सपनाहरुले निस्सासिँदै बिउँझीएकी छु । बिहानको तीन बजेको छ । बाहीर निस्पट्ट अध्यारो छ । मानिसझै गाडी, सडक, टोल र बस्तीहरु सब सुनसान छन् । सडक पनि सुनसान भेट्नु नियमको बिपरीत जानुझै हो । सायद यो निस्पट्ट बिहानीलाई साथ दिनु त्यही गर्नु हो ।  यो मौनताबिच आफैँलाई खोज्दैछु । थाहा छैन खोज्दाखोन्दै कहाँ हराउँनेछु वा कहाँ पुग्नेछु । मलाई नदी किनाराझै बन्नु छैन । अशान्त स्थिरताले सधै पोल्छ । छालहरुले बिक्षिप्त भएर पनि किनाराले नयाँपन देख्दैन मलाई किनाराझै बन्नु छैन । तर समयले कहिलेकाही किनारामै छु कि भन्ने पनि बनाउँछ । सायद यी यस्तै भूलभूलैयाबिच नै जीवन चलिरहन्छ ।  चलाउँनको बिकल्पलाई छोड्न नसकिँदो रहेछ । कहिलेकाही स–साना नानीहरु गुमाएका आमाहरुलाई जब देख्छु यस्तो लाग्छ जीवन जे सहेर पनि चलिरहन्छ । यो गतिशिलता हो वा दोहोरीने प्रकृया बुझ्न ग्राहो छ । कहिलेकाही दोहोरीएझै लाग्छ कहिलेकाही बाचेझै । सायद बाचेँझै गरेर कयौ दिन हामी मरेका छौँ । जीवनका यीनै बिष्मयहरुलाई साक्षि राखेर कहिलेकाही दौडेझै लाग्छ, कहिलेकाही हिडेझै र कहिलेकाही सुनसान त्यसै बसिरहेझैँ पनि लाग्छ । यी अनुभूतिका तंरगहरु मात

  कुकुरहरुको भुकाइसँगै बिउँझिएकी छु । सायद उनीहरु केही भन्दैछन्, के भन्दैछन् म बुझ्न सक्दिन । कहिलेकाही लाग्छ उनीहरु पनि  हामीले झै सोच्दा हुन् । बिग्रीएको प्रकृति, उन्मूक्त बिना लगामका र दायित्व बिहिन मानिसहरु देखेर आजित हुँदा हुन् । हामीहरुलाई गाली गर्दा हुन् । कहिलेकाही लाग्छ हामीले आफ्नो घर भनेर अरु कसैको घरलाई पनि उजाड बनाउँदैछौ ।   यी यस्तै सोच्दै छु । घडिमा बिहानको पौने पाँच भएको छ । बाहिर झ्यालबाट देखिने दृश्य निष्पट्ठ अध्यारो छ । स्कुल कलेजका लागि हिड्ने केटाकेटीहरु बिउँझि सकेका छैन । यो शान्त बिहानीमा किबोड चलाउँदैछु । आफ्नै अनुभूतीहरुलाई पोख्दैछु । मलाई यसरी किबोड अगाडी नबसेका दिनहरु अत्यासलाग्दा लाग्छन्  । कहिलेकाही लाग्छ म मान्छेहरु भन्दा किबोडसँग धेरै बोल्छु । मलाई लेख्ने प्रकृया बोल्नेझै लाग्छ । म भित्रका कयौ आवेगलाई म शब्दले मात्र ब्यक्त गर्न सक्छु । भाषाको यात्रा मलाई सधै सुन्दर लाग्छ । जब त्यो लेख्य स्वरुप आउँछ यस्तो लाग्छ यो कयौ बर्षपछि आफैँलाई फर्केर हेर्ने समययात्रा हो । यसरीनै दिनहरु बित्दैछ । कयौ बिहानीहरु मैले यसरी नै बिताएँ, सायद यसरीनै जीन्दगी सिद्घिनेछ

  यो अध्यारो घाम उदाउनुको अघिको बिहानी सायद चित्र र्कोनु अघिको क्यानभाष जस्तै हो । सबैचिज शान्त छ । गाडीहरु सडकमा छैनन् । बिहानी हिड्नेहरु निस्केका छैनन् । एक अनौठो सान्नाटा छ । चाहेर पनि म त्यो यो सान्नाटालाई ब्याख्या गर्न सक्दिन । तिहार पछि घर छोडेको एक हप्ता भएको छैन । घर छोडेर आएको हप्ता शहर बिरानो लाग्छ  । घर छोडेका यतिका बर्ष भैसक्दा सबैभन्दा प्यारो घर नै लाग्दो रहेछ । यहाँ बोल्ने र बोलाउँने कम छन् । एकतमासले जीवन बितेझै लाग्छ । काम बिनाको काठमाडौं अरसिक लाग्छ । कहिले रुमलिए पनि यो रुमलिने सहर होइन ।  मलाई सहर कथाहरुको संग्रह झै लाग्छ । यहाँ खोजी बस्ने हो भने हरेकसँग रुवाउँने कथाहरु छन् । तर सहरको रोदनलाई यसको झिलीमिली पनले छोपीदिन्छ । यस्तो लाग्छ निराश हुनु पनि सहरमा रमाउँनु हो । सायद यसको अस्तित्व यसैको चहकमहकमा कतै रुमलिएको छ ।  यो एकतमासको दैनिकीबाट कहिलेकाही केही फरक भैदियोस् भन्ने पनि लाग्दो रहेछ । कहिलेकाही लाग्छ पर दुर आफ्नै सुरमा हिडिदिउँ । आफ्नै प्रतिबिम्बले आफैँलाई छोपेझै लाग्छ । सायद सबैलाई यस्तै लाग्दो हो । खुसीझै निराशालाई पनि कहिलेकाही रमाइलो झै ठान्नुपर्

  आकाश धुमिल छ । अबका केही महिना चराहरुको उडान देख्न सक्दिन । बिहान बिहानै आफ्नै यात्राको उडानमा उडिँरहेका चराहरु देख्दा कहिलेकाही संसार चलेझै महसुस हुन्छ । फूलेका फूलहरु पनि चिसोले चिम्सा भएर बसेका छन् । उनीहरु फर्केको हेर्न केही घण्टा कुर्नु पर्नेछ । बिहानै हिड्नेहरुको लर्को कम हुन थालेको छ । सायद सबै चियाका बाफहरुमा रुमलिरहेछन् । बिहानै उठेकी छु । सब सुनसान छ । यो सुन्यता सुन्दर लाग्छ । दिन ठल्कदै जाँदा बिहानको सुन्यता फेरी अत्यासलाग्दो एकात्मकता बन्न पुग्छ । तर बिहानीमा यो सुन्दर नै लाग्छ । यो सुनसान बिहानीको साक्षि बनेकी छु । सायद अस्तित्वको यो सुन्यतामाथी कसैले प्रश्न गर्यो भने कठगरामा म पनि उभ्भिनेछु । केही दिनदेखी भिडलाई देखेर तर्सदैछु । हिजो सडकमा एक हुल मानिसहरु धर्मको नाममा नारा लगाए । भोली कसैले भन्देला हिन्दुहरु मात्र महान् हुन् । मलाई आस्थाका नाममा लगाइएका नाराहरु कुरुप लाग्छ । यो सुन्यता र सहअस्तित्व मात्र हो । धर्मको नाममा नारा लगाउँनु निर्ममको छातीमा टेकेर आदर्शको शब्दहरु बोल्नु जस्तै हो । यो कुरुप समयको साक्षि भएकोमा सदा पिडाबोध हुन्छ । जब जब धर्मको नारा लाग्छ

  कहिलेकाही चिसो बिहानी चिसो मानिसझै लाग्छ । आकाश तुवालोले ठाकेको छ । चराहरु तिनै तुवालोमा हराएका छन् । फूलका पातहरुमा शितका थोपा अड्किएका छन् । संसार चल्दैछ । करिब एक महिनाको बिदापछि काममा फर्कनु छ । अब फेरी यो गर, यो पढ भन्ने दिन सुरु हुँदैछन् । कहिलेकाही लाग्छ मैले उनीहरुलाई होइन मलाई उनीहरुले सिकाउँदैछन् । जीवन सिकाइको चक्रझै लाग्छ । दिनहरु असाद्घै चाडो जान्छन् । हिजो साना देखेका नानीहरु आज हलक्क बढेको देख्दा बुढो भएभmै महसुस हुन्छ । आफैँले आफैलाई हेर्दा उस्तै झै लाग्छ । सायद सबैलाई त्यस्तै लाग्दो हो । फरक त आफ्नो अनुहार अरु कसैको ऐनामा हेर्दामात्र लाग्ने रहेछ । फेरी अर्को बर्षले बिदा लिँदै छ । बर्षको अन्त्यमा किन केही नगरेझै महसुस हुन्छ । गर्नुपर्ने कामको चाङ छ तथापी आदी सकेको कामको थुप्रो बोकर जिवन चलाउँदैछु । सामान्य देखिने चिजहरु असामान्य बन्दैछन् । सफलता असफलता बिच बाचेझै गर्नुको नियतीले छोछ्न सकेको छैन । तथापि गुनासो छैन । गुनासो गरिराख्नु राम्रो पनि होइन । यी चिसा दिनहरुमा चिसा बिचारहरु आउँनु नौलो पनि होइन । किनकिन मलाई चिसो कठोर लाग्छ । चिसो दिनझै चिसा मान्छेहरु जीव

कापीका एक साइडमा एक बिन्दु अर्को साइडमा अर्को बिन्दु रहेको छ । सायद उनीहरुलाई लाग्ला उनीहरु बिचको दुरी कहिल्यै मेटिदैन । दुई बिन्दु बिचको यो दुरी नै सायद हामी सबै बिचका दुरीहरु हुन् ।  यो घर छोड्ने दिन हो । घर छोड्ने रात म आफैले पार गरेका दुरीहरु सम्झन्छु । सायद हामी सबैसँग आफैले सोचिराखेका दुरीहरु रहन्छ । कहिलेकाही लाग्छ के मेट्दैमा मेटिन्छन् वा मेटेर पनि डोबझै बाकी रहन्छ दुरीहरु । यी पैतालाका दुरीहरु मात्र होइनन् । सायद यी चक्रझै चल्ने नियतीका दुरीहरु हुन् । पहिलेपहिले लाग्थ्यो घर छोड्दैमा छोडिन्छ र घर ? पैतलाको डोबसँगै बड्छन् र दुरीहरु ? तर समयसँगै लाग्न थाल्यो पैतलासँगै सबै चिज छुड्दो रहेछ । छुटेकालाई भेट्न नसकिँदो रहेछ । पार गरेको दुरीलाई फेरी फर्केर हेर्दा धमिलो डोबमात्र बाकी रहदो रहेछ । हामी आफैँ बिच पनि एक आफू र अर्को आफू बिच कोसौका दुरीहरु रहने रहेछन् । कहिलेकाही लाग्छ म भित्रका महरुले एकले अर्कालाई चिन्दैनन् । एक भन्छ जे गर्दैछस् राम्रो गर्दैछस् जीउँने यसरी नै हो । अर्को मन भन्छ यसरी जीवन चल्दैन । कहिलेकाही लाग्छ यी दुरीहरु कहिल्यै मेटिदैनन् । सायद समयसँगै बढ्नेछन् ।

  दशैको आज फूलपातीको दिन रातको करिव एघार बजेको छ  किबोड अगाडी बसेको छु साथमा भर्खरै पढिभ्याएका दुई पुस्तकहरु छन् । चिमामाण्डा अदिच्येका–  हामी सबै नारीवारी हुनुपर्छ र डियर इजियावेले अर्थात नारीवारी घोषणपत्रका लागि पन्ध्र सुझाव । पुस्तकको अनुवाद भृकृटी राईको रहेको छ ।  यो दशैको समयमा नारीवादी घोषणापत्र पढ्न समय पाउँनु र त्यसबारे लेख्ने समय हुनुलाई म एक पोलिटिकल न्यारेटिभ मान्छु । मेरै उमेरका कयौ महिलाहरुको लागि चाहेर पनि दशैको समयमा नारीवारी घोषणापत्र छिचोल्नु एक बैकल्पीक स्वैरकाल्पनीक उपकथा हो । मेरा लागि सम्भव छ किनकि म उनीहरुझै परिवार बिहेबारी जन्जालमा पसिसकेकी छैन । नचाहेरै पनि कसैको लागि रमाइदिने वा रमाउने वातावरण  बनाइदिने जिम्मेवारीको मसँग अझै आइसकेको छैन । आएको दिन म कसरी आफैलाई लग्नेछु म आज भन्न सक्दिन ।  उनी लेख्छिन् हामी सबै नारीवादी हुनुपर्छ ।  समाजलाई आज पनि लाग्छ नारीवादी हुनु भनेको समाजको बहुसङ्ख्यक खुसीहरुबाट टाढा रहनु हो । समाजले खाजेझै सग्लो मान्छे नहुनु हो । दुखी हुनु हो । केही वर्ष यता दशैमा म मेरा साथीहरु भेट्दिन । तीस कटेका छोरीहरुले दशैमा आफ्ना साथीहरु टिकाको

  'यो कुनै आकाश होइन। चाहेर पनि तिमीले अनन्त शान्त खुल्ला मैदान भेट्ने छैनौ। ताराहरू र ताराहरू बेगरका शान्त अँध्यारा रातहरू केवल एक कल्पना हो। तिमी अन्धकारमा चाहेर पनि शान्ती भेट्ने छैनौ। हामी बन्धनमा छौ। र हाम्रा आफ्नै बन्धनहरू छन्। हामी असीमित बन्धनहरूले सीमित छौ। मानिस केवल सीमितताको पर्याय हो, असीमितता त केवल एक भ्रम हो।' ऊ एक फोटोग्राफर हो, ऊ आफ्ना फोटोहरूमा लामा-लामा क्याप्सन लेख्ने गर्छ। मलाई उसका फोटाहरूभन्दा उसले लेखेका क्याप्सन मनपर्छ। माथिका अक्षरहरू उसको रात्रीकालीन फोटोको एक क्याप्सन हो। उसका फोटाहरूमा म बिरलै उज्याला दिनहरू भेट्छु। किन ऊ अँध्यारोलाई यति धेरै प्रेम गर्छ, मलाई थाहा छैन। मेरो नाम सन्ध्या भए पनि मलाई उज्याला दिनहरू मनपर्छ। तर किन-किन मलाई ऊ पनि मनपर्छ र उसले लेख्ने क्याप्सनहरू पनि। उसका क्याप्सन झैँ ऊ अनौठो छैन। उसलाई देख्दा मलाई कहिल्यै लाग्दैन ऊ कुनै फोटोग्राफर हो र ऊ यति सुन्दर क्याप्सन लेख्छ। मैले उसलाई कुनै फोटोग्राफरको रुपमा चिनेको पनि होइन। उसले मलाई मेरा फोटाहरू कस्तो लाग्छ भनेर सोध्दा पनि सोध्दैन। म उसलाई 'गोपी' भन्छु, नाम गोपाल भए पन

निर्जला अधिकारी “त्यसै त यति राम्री छौ, भोली कस्ती हौली” सायद बिहे अघिको उसको यो अन्तिम म्यासेज हो । रातको एघार बजेको छ । घरभरी मान्छे छन् । हातमा उसको नामको मेहेन्दी सजिएको छ । तर म निदाउँन सकेकी छैन । दिदी र म एउटै खाटमा सुतेका छौ । दिदी निदाइसकेकी छ ।  घर माला र तोरणहरुले सजिएको छ । बिहेकै लागि भनेर थप बत्तिहरु थपिएका छन् । चारैतिर उज्यालो छ । त्यो उज्यालो म भित्र छैन । मन भित्रभित्र कुडिएको छ । सानै देखी बिहे भनेपछि भुतुक्कै हुने म ,आफ्नै बिहेका लागि उत्साहित छैन । “बस् जे हुन्छ राम्रो हुन्छ” एक मन भन्छ तर आँखाहरुले दिदीको मलिन अनुहारलाई छाड्न सकेका छैनन् । दिदी म भन्दा एक बर्ष जेठी छ । तर भन्नेले अग्लो भएकाले मैलाई दिदी भन्दिन्छन् । उ सुनिता अनि म अनिता । खासमा उ मलाई होइन मेरी दिदीको लागि हेर्न आएको थियो । ऊ आउँने दिन बाआमाले दिदीलाई भन्नुभएको थियो , “अल्लि राम्री भएर बस तँलाई हेर्न कोही आउँदैछ । घरपरिवार राम्रो छ, केटो पनि इन्जिनियर हो रे उसले मन परायो भने नाइ नभनेस् ।” दिदी केही बोलिन । ऊ दिदीको लागि हेर्न आएको पहिलो केटो थिएन । यो भन्दा पहिले कयौले उसलाई हेरे । आमाबास

निर्जला अधिकारी   क्याफेमा एक्लो छु । बिहानको सात बजे क्याफेमा बस्नु नौलो त होइन तर नौलोझै भएको छ । वोटरले मेनु दिएर गएको छ । मलाई कफी खानु छैन । म उसँगै कफिको लतबाट पनि पर जान चाहन्छु । मलाई पहिलेको झै बन्नु छैन । म चकलेटको फ्यान होइन तर हटचकलेट मगाएको छु । उसको पर्खाइमा छु । म उसलाई अन्तिम पटक गुडबाई भन्न चाहन्छु । मलाई मौन बिदाइले असाद्घै पोल्छ । उसलाई अन्तिम पटक– म अब तिमीसँग बोल्दिन भन्न चाहन्छु । हुन त बोल्न छोडेको उसले हो । तर उसले कहिल्यै तिमीसँग बोल्न चाहन्न भनेको छैन । उसले अनेकौ पटक बोल्न नचाहेर पनि बोल्न भ्याइन अवस्य भनेको हो । तर मलाई आजबाट म बोल्दिन भन्नु अवस्य छ । मलाई पहिलो र अन्तिमपटक आफ्नै लागि कठोर बन्नु छ ।   के म सोचेझै कठोर बन्न सकुँला । हुन त कयौ पटक – उसलाई मैले यो कुरा भन्न खोजेको पनि हो । र भन्न नसकेको पनि हो । तर यसपटक मलाई भन्नु छ । सायद आफ्नै लागि । उ त्यसरीनै आएको थियो जसरी कोही आएको थियो पहिलोपटक । उ त्यसरी नै बिदा हुँदै छ जसरी कोही अघिल्लो बिदा भएको थियो कुनै दिन । न पहिले सजिलो थियो न आज सजिलो छ । तर मलाई यसपटक अन्तिम पटक बोल्दैछु भनेर बिदा लिनु

आकाश खुल्ला छ । घाम उदाइसकेको छ । सडकमा मानिसहरुको चहलपहल बाक्लो छ । एक हुल मानिसहरु आफ्नै लयमा हिडिरहेछन् । सायद यो  बाच्नुको चहलपहल हो । सडकमा मानिसहरु देखिनु, सहरको प्रतिबिम्ब हो । सायद सहरहरु यस्तै हुन्छन् । हिजो दिनभर बनारस गल्लिहरुका भिडियोहरु हेरेर बसेँ । करिब दुई बर्ष भयो, लोभ्याउँन थालेको । किन किन सधैँ लाग्छ मलाई पुग्नु छ त्यहाँ । हुन त पुग्छु भन्दैमा पुगिन्छ भन्ने पनि होइन । तर पुग्छु भनेपछि एक दिन पुगिन्छ भन्ने पनि लाग्छ । किन किन मलाई गंगामा मिसिनुको अन्तिम यर्थाथ असाध्दै मनपर्छ । मलाई मिथकिय इतिहासको त्यो हबमा पुग्नु छ जहाँ हाम्रो पुर्खाहरुले बाच्नुको अंहमलाई त्यागेर बर्हिगमनको यर्थाथलाई अंगालेका थिएँ ।  यस्तै यस्तै सपनाहरु छन् । कहिलेकाही लाग्छ हामी सबै सपनाका दासीहरु हौ । कहिलेकाही आफूले बाचेको समय असाध्दै बिद्रुप लाग्छ । आजकल लाग्छ यो कठोर समय हो । मानिसहरु यर्थाथ भनेर अंहमका बाणिहरुमा चिच्याइरहेछन् । चिच्याउनेहरु चिच्याइमात्र रहेछन् बुझ्नेहरुलाई  लाग्छ त्यो आवाज मात्र हो त्यसको कुनै अर्थ छैन । थाहा छैन चिच्याउँनेहरुलाई के भन्नु छ । कहिलेकाही आवाजका यी कुरुप अंशह

 अन्त्य निर्जला अधिकारी यो यात्राको अन्त्य होइन । न सुरुवात हो । वा यो  उसले भनेझै जीवनको अप्रत्याशितताको उपज पनि हुनसक्छ । थाहा छैन यो के हो ...... जे पनि हुनसक्छ । सम्बन्धलाई धागोले नाप्न खोज्ने हो भने यो केही होइन । ऊ अब सदाका लागी टाढा जाँदैछ । म पनि अलबिदा भन्दैछु शुभकामनाका साथ । यो उसको अन्तिम बिदाई  होइन तर उसको र मेरो सम्बन्धको बिदाई भने पक्कै हो । थाहा छैन त्यो पनि होइन की । म दुबिधामा छु, भावनाहरु उर्लीएका छन् तर शब्द छैनन् । अन्त्यमा म लेख्छु “धन्यबाद, मैले तिमीलाई भेट,े यो भर्चुअल संसारमा भौतिक संसारमा नभएपनि । म खुसी छु र हुनेछु” ...... मेरो अन्तिम डिएम उसको लागी यही थियो  । उसले लभ रियाक्ट गर्यो । र यो हाम्रो अन्तिम संवाद रहने कुरा जनायो ऊ भोलीपल्टबाट टुइटरको संसारबाट बिदा लिदैँ थियो ।  जुन उसको र मेरो सम्बन्धको अन्तिम यर्थाथ थियो । म उस्लाई यो यर्थाथलाई बदलौ भन्न पनि सक्दैनथेँ । मेरो लागी टुइटरको दुनियामा भेटेको र त्यहीबाट छुटेको ऊ पहिलो र अन्तिम ब्यक्ति होइन । र पनि बिशेष पक्कै हो । म उसलाई यो ढुङ्गा माटोको संसारमा भेटेपनि चिन्नेछैन । म खोज्दै हिटेपनि भेट्ने छै

  दिन घमाइलो छ । आकाश खुल्ला छ । मानिसहरुको चहलपहल केही बाक्लो छ । पुजाकोठाबाट धुपको बास्नाले सडक र गल्लिहरु महकिँदै छन् । आजको बिहानी सोचेझै शान्त छैन । एकखाले चहलपहल हिजो देखीनै कायम छ । झ्यालमा बसेर बाहिर निहाल्दै छु । महिलाहरुमा बिसेष उत्साह छ, बिहानै नुहाएको कपाल फिजाउँदै दुवो र फूल टिप्दैमा उनीहरु मस्त छन् । यो तीजको बिहानी हो, आज टोल, छिमेक र सडक शान्त बन्न चाहेर पनि बन्न सक्दैन । आजबाट असोज लागेको छ । मौसममा चिसोपन बढ्न थालेको छ । बिस्तारै सयपत्रि र मखमली फूल्न थाल्नेछन् । हावामा सयपत्रिको महक मिस्निेछ । मलाई कहिलेकाही यो सब बारे सोचिबस्दा कुनै चक्रझै लाग्छ । हरेक बर्ष यसरी नै चाडबाडहरु भित्रने गर्छन् र यसरी नै हामीलाई लाग्छ यो कुनै नौलो चाड होइन र पनि नौलो हो । कहिलेकाही लाग्छ यी चाडबाडहरुलाई म अबलोकन मात्र गर्छु । म यसमा प्रत्यक्ष सहभागीता जनाउँदिन । हिजो जस्तो थियो मेरो लागि आज पनि उही हो । यति हो बाहिर हेर्दा अल्लि फरकझै लाग्छ । भर्खरै चियाको गिलास रित्ताएको छु । औलाहरु किबोडमा छन्, सिध्याउनुपर्ने काम चाङ लागेको छ । र पनि मलाई यसरी अक्षरहरुमा पोखिन रमाइलो लाग्छ ।  गर्

“जिन्दगीले दियो यति छोटो मिलन, मैले चाहेजति माया गर्न सकिन, मलाई माफ गर” दुर्गा परियारको यो गीत मोवाइलमा बज्दै छ । दिन घमाइलो छ अनि रमाइलो पनि । आकाश खुल्ला छ । भर्खरै आफ्नै हातको चिया खाइभ्याएकी छु । कहि जानु छैन । कहिलेकाही आफैसँग मात्र बिताएका यी दिनहरु अति नै प्रिय लाग्छ । शनिवार भएकाले होला मान्छेहरुको चहलपहल कम छ । सबारीसाधनहरु सडकमा कम छन् । बिहानीको सान्नाटालाई कसैले बिथोलेको छैन । मार्खेजका दुई पुस्तकहरु र अरुण सरको पुस्तक रिडिङ टेबलमा छन् । भर्खरै स्मृति रबिन्दरको “द उमन हु क्लाइम्ड द ट्रि” पढिभ्याएकी छु । लामा पुस्तकहरु पढ्न मलाई अत्यास लाग्छ । करिब ४५० पेजको यो पुस्तक पढ्दा त्यस्तै अनुभव पाएको छु । आज शनिवार भएकाले होला मन शान्त छ । कहि भाग्नुपर्ने, सिद्वाउनुपर्ने कामका डेडलाइनहरु कम छन् । हुन त दैनिकलाई पेल्ने अत्यासलाग्दा काम गर्न छाडेको तीन बर्ष भै सकेछ । मन नपर्ने काम गर्दिन भन्ने अवस्थामा पुग्नु पनि लग्जरी नै रहेछ । दुर्गा परियारको यो गीतले अनाठो महशुस गराउँदैछ । हाम्रा गीतहरुमा  प्रेम र मिलनका कथाहरु असाद्वै भेटिन्छन् । प्रेम , मिलन, बिछोड यी यस्ता अमूर्त शब्द

  चराहरुको चिरबिरले बिउँझिएको छु । बिहानी रमाइलो छ तर शरीर फूर्तिलो छैन । बिरामी परेको बेला सम्झने भनेको घर र आमा नै हो । आलस्यताले छोड्न सकेको छैन । तथापी सुतिरहन सक्दिन । बिहानीलाई महसुस गर्न चाहन्छु । मानीसहरुको ओहोरदोहोरको रफ्तार सकिएको छैन । करबलले हिड्दा दुख ठान्नेहरु आफ्नो इच्छाले जति पनि हिड्छन् भन्ने बुझ्न ग्राहो छैन । हल्का चिसोपन बढेको छ । आकाश खुल्ला छ । प्रकृतिले दिने आनन्द सायद अरु केहीले दिन सक्दैन । तथापी बिरलै जीवनको खुसीको आधार प्रकृति भन्ने ठान्छौ । अब एकछिनमा कामको लागि निस्कनुछ । शरीरले जा भन्न सकेको छैन । तथापी जनि नै कठिन भएपनि कमामलाई कामकै रुपमा लिनुपर्छ भन्ने मलाई लाग्छ । आफूलाई चलाएमान नबनाएको भोलिपल्ट समय आफ्नो हातमा रहँदैन । थुप्रै कामहरु  सिद्वयाउनुपर्ने छ । समयलाई हामी रोक्न सक्दैनौ । यी अनौठा भाष्यहरुभिज उठ्नु र दौडनुको नियतिलाई हामी नर्कान सक्दैनौ । कहिलेकाही लाग्दछ केको लागि यो भागदौड गर्दैछु के पाउँदैछु के गुमाउँदैछु । आफूले आफैलाई प्रश्न गर्न थालेको पनि कयौ बर्ष भयो । प्रश्न गर्नुको बिकल्प अरु केही छैन । आफूले आफैलाई प्रश्न गर्न छाडेको भोलिपल

  पानी परेर आकाश खुल्ला भएपछिको बिहानी कविता लेख्नुअघिको कागजझै लाग्छ । मौसम सफा छ । मानिसहरुको चहलपहल उही गतिमा छ । भर्खरै घाम उदाएको छ । घामका किरणहरुले हल्का चिसो मौसममा हल्का न्यानोपन दिएका छन् । समग्रमा बिहानी रमाइलो छ । पर क्षितिजमा बादलका केही टुक्राहरु अझै केही छन् । मौसममा सरद र बर्षा ऋतु दुबैको प्रभाव छ । गर्नुपर्ने काम जम्मा भएर बसेका छन् । तथापी यी किबोडका किहरुलाई मैले नकार्न सकिरहेको छैन । चाडबाडहरु भित्रिएका छन् । राता सारीहरुमा हिड्नेहरुको भिड सडकमा बाक्लो छ । तिज आउनुअघिको अघिल्लो साता मलाई काठमाडौँका गल्लिहरु अचम्मका लाग्छन् । एक वर्गको लागि यो भब्यता र सम्पन्ताको प्रदशन हो, अर्कोको लागि देखासिकि त्यो भन्दा तल्लो बर्गको लागि केबल एक रमिता । यो समय मलाई सहरमा केही रमिता चलिरहेझै लाग्छ । म यसलाई स्वतन्त्रता मात्र भनेर आफूलाई सम्झाउँन सक्दिन । दायित्व बिनाका स्वतन्त्रताहरुले मलाई कहिल्यै आकर्सित गरेन । म यसलाई तिम्रो जीवन तिम्रो रोजाइ मात्र भनेर छोडिदिन सक्दिन । हुन त यो सहरमा सधै रमिता नै चलिरहेझै लाग्छ । साउँनमा पहेलो र हरियोको रमिता, भदौमा रातोको रमिता अनि त्यसप

र्मिमिरे बिहानीमा उठेको छु साथमा कुकुरहरुको एकतमासको भुकाइ छ । बाटोमा मर्निङ वाक गर्ने एक लर्को मानिसहरु लोहोरदोहोर गर्दैछन् । सडकमा भर्खरै परेका पानीका डोबहरु छन् । सबले एकतमासको दिनको सुरुवात गर्दैछन् । सायद बिहानीहरु सबैका यस्तै हुन्छन् । तर मलाई घाम झुल्किनु अघिको शितल बिहानी असाध्दै मनपर्छ । बिहानीमा अनौठो मोहकता हुन्छ, दिन अघि बढ्दै गएपछि बिस्तारै त्यो कम हुँदै जान्छ ।  मलाई बिहानी बाल्यकालझै लाग्छ । शान्त, चन्चल तर सुमधुर । घाम उदाएपछि, दिन ठल्केपछि उठ्नेहरु देखेर कहिलेकाही अचम्म पनि लाग्छ । उनीहरुले सिँगो बिहानीलाई मिस गरेझै लाग्छ ।  किबोड अगाडी बसेकी छु । चराका एक बतासहरु आफ्नै लयमा उड्दैछन् । मलाई चराझै स्वतन्त्र कोही लाग्दैन । उनीहरु देश देशावरको यात्रा बिना कुनै परिचय गरिदिन्छन् । चरालेझै संसारको बिबिधता कसले देखेको होला, कसले सम्झेको होला । मलाई चराहरु यायावरझै लाग्छन् । उनीहरुको यात्रा बिना सिमा र बन्धनको यात्रा हो । हामी त बन्धनमा बाधिएका छौ, हामी गर्ने उडान कल्पनाको मात्र हो । चराझै स्वतन्त्र भएको भए, बिना पासपोड र बिना भिसा यात्रा गर्न सक्ने भए म पनि म पनि कुनै पर