कतै सुनेको थिएँ लेख्न सबैभन्दा सजिलो विषय प्रेम हो र सबैभन्दा गाह्रो पनि । थाहा छैन प्रेममा खर्चिएका मसिहरु कति हाँसो र आँशुले सिँचित छन् । समयको कठिन परिधिमा निस्सासीएका मानिसहरु किन प्रेम भन्ने बित्तिकै उन्मुक्त हुन्छन्? कति कुरा गर्न लजाउँछन्, कति प्रेम गर्छु भन्न डराउँछन् र कति पक्षिहरुझै आफ्नै प्रेमको उडानमा पर पर पुग्छन् । किन प्रेम आफैँमा पूर्ण भएर पनि अपूर्णझै हर प्रेमीहरुको इन्द्रेणीमा अर्को रंग बनेर घुल्छ ।
प्रेम गर्नु भनेको कोमल हुनु हो । प्रेमको इतिहास कोमलताको इतिहास हो । कसैलाई तिमी कमजोरीसहित अपनाउँछौ, उसका गल्तिहरुमा हाँसिदिन्छौ र फेरी अर्को मौका दिन्छौ र कठोरताको कैंचीले उसको उडानलाई रोक्दैनौ भने त्यो प्रेम नै हो । तिमी हर कसैलाई प्रेम गर्न सक्छौ तर प्रेमको बदला प्रेम नै म्याथको र्फमूला माइनस माइनस प्लस जस्तो नहुन सक्छ । प्रेम गर्दिन कहिल्यै प्रेम गरिन भन्नेहरु पनि प्रेम गर्छन् । प्रेमको मैफिललाई नकार्नेहरु जीवनको संगित र सिम्फोनीलाई पनि नकार्न सक्छन् । नर्कानु अर्को कुरा तर कसैलाई प्रेम नै गरिन भन्नु मिथ्या मात्र हो ।
हर प्रेमीहरु सुन्दर गुलाफ हुन् । प्रेम गर्न गाह्रो छ तर पनि उनीहरु प्रेम गर्छन् । कसैलाई प्रेम गर्नु भनेको आफ्नो जस्तै अर्को मानिसको अस्तित्व स्विकार गर्नु हो । प्रेमको लडाई इगोको लडाई होइन यो त अपनत्वको लडाई हो, आत्मास्विकृतिको लडाई हो । प्रेमिहरु जस्ले प्रेम गर्छन् एकअर्कालाई ति संसारकै सुखी मानिसहरु हुन् सायद सुन्दर पनि । त्यसैले यो भूमण्डलको सबैभन्दा सुन्दर चीज त्यो केही हो भने त्यो प्रेम हो मात्र प्रेम ।
मानिसहरु प्रेमलाई सम्बन्धसँग जोड्छन् र पो प्रेम कुरुप बन्दैछ । प्रेम प्रेम नै हो । सम्बन्ध र प्रेमबिच तात्विक केही सामञ्जस्यता छैन । यी त जीवनका छुट्टाछुट्टै स्वतन्त्र वृत्तहरु मात्र हुन् । प्रेम गर्नेसँग जीवन बिताउँने इच्छा प्राय सबैको हुन्छ तथापी यीनीहरुको आ–आफ्नै सामाजिक, आर्थिक र धार्मिक चौघेराहरु छन् । हरेक प्रेम सम्बन्धहरु बिवाहमै गएर अन्त्य हुन्छन् भन्ने छैन । यदि प्रेम र सम्बन्धको गहिराइ नाप्ने हो भने प्रेमको गहिराइ सधैं गहिरो हुन्छ र हुनेछ । सम्बन्ध त समाजले बनाएको मापदव्ड मात्र हो । यसको मूल्याङ्कन सायद अर्थशास्त्र र समावशास्त्रले बढि गर्ला । त्यसैले प्रेमको सुरुवात र अन्त्य दुवै बिवाह हो भन्नु चल्तिको भाषा बोल्नु मात्र हो । सबै बिकेका र स्थापित बिचारहरु ठिक हुन् भन्न म सक्दिन ।
कवि, चित्रकार, लेखक, कलाकार यी प्रेमका हिमायतीहरु हुन् । प्रेमलाई अभिब्यक्त गर्न खोज्नु आफ्नै पाखण्डलाई आफ्नै शिल्पले छोप्नु हो । शब्द र कलाको भाषा बेगर प्रेमको अस्तित्व कहि कतै छ भने त्यो मौनतामा मात्र छ । प्रेमीहरु बिना भाषा पनि बोल्न सक्छन् । ठिक बिपरीत त्यही मौनतालाई कविले कविता बनाउँछ, लेखकले कथा बुन्छ, चित्रकारले चित्र । त्यसैले आफू भाषामा बोले पनि कसैले मौनतालाई प्रेम गर्छ भने त्यो कवि, चित्रकार, लेखक मध्धे कोही एक हो ।
प्रेमको भाषा संसारकै सुन्दर भाषा हो । नबोलेरै बोल्नु भनेको संसारको बहुरंगी कोलाजबाट सुन्दर मौन सिम्फोनी निकाल्नु हो । हुनसक्छ गीत गाउँनु, कविता लेख्नु, अभिनय गर्नु, चित्र बनाउँनु, मूर्ति बनाउँनु सायद प्रेमकै भाषा बोल्नु हो ।
प्रेम गर्नु भनेको कोमल हुनु हो । प्रेमको इतिहास कोमलताको इतिहास हो । कसैलाई तिमी कमजोरीसहित अपनाउँछौ, उसका गल्तिहरुमा हाँसिदिन्छौ र फेरी अर्को मौका दिन्छौ र कठोरताको कैंचीले उसको उडानलाई रोक्दैनौ भने त्यो प्रेम नै हो । तिमी हर कसैलाई प्रेम गर्न सक्छौ तर प्रेमको बदला प्रेम नै म्याथको र्फमूला माइनस माइनस प्लस जस्तो नहुन सक्छ । प्रेम गर्दिन कहिल्यै प्रेम गरिन भन्नेहरु पनि प्रेम गर्छन् । प्रेमको मैफिललाई नकार्नेहरु जीवनको संगित र सिम्फोनीलाई पनि नकार्न सक्छन् । नर्कानु अर्को कुरा तर कसैलाई प्रेम नै गरिन भन्नु मिथ्या मात्र हो ।
हर प्रेमीहरु सुन्दर गुलाफ हुन् । प्रेम गर्न गाह्रो छ तर पनि उनीहरु प्रेम गर्छन् । कसैलाई प्रेम गर्नु भनेको आफ्नो जस्तै अर्को मानिसको अस्तित्व स्विकार गर्नु हो । प्रेमको लडाई इगोको लडाई होइन यो त अपनत्वको लडाई हो, आत्मास्विकृतिको लडाई हो । प्रेमिहरु जस्ले प्रेम गर्छन् एकअर्कालाई ति संसारकै सुखी मानिसहरु हुन् सायद सुन्दर पनि । त्यसैले यो भूमण्डलको सबैभन्दा सुन्दर चीज त्यो केही हो भने त्यो प्रेम हो मात्र प्रेम ।
मानिसहरु प्रेमलाई सम्बन्धसँग जोड्छन् र पो प्रेम कुरुप बन्दैछ । प्रेम प्रेम नै हो । सम्बन्ध र प्रेमबिच तात्विक केही सामञ्जस्यता छैन । यी त जीवनका छुट्टाछुट्टै स्वतन्त्र वृत्तहरु मात्र हुन् । प्रेम गर्नेसँग जीवन बिताउँने इच्छा प्राय सबैको हुन्छ तथापी यीनीहरुको आ–आफ्नै सामाजिक, आर्थिक र धार्मिक चौघेराहरु छन् । हरेक प्रेम सम्बन्धहरु बिवाहमै गएर अन्त्य हुन्छन् भन्ने छैन । यदि प्रेम र सम्बन्धको गहिराइ नाप्ने हो भने प्रेमको गहिराइ सधैं गहिरो हुन्छ र हुनेछ । सम्बन्ध त समाजले बनाएको मापदव्ड मात्र हो । यसको मूल्याङ्कन सायद अर्थशास्त्र र समावशास्त्रले बढि गर्ला । त्यसैले प्रेमको सुरुवात र अन्त्य दुवै बिवाह हो भन्नु चल्तिको भाषा बोल्नु मात्र हो । सबै बिकेका र स्थापित बिचारहरु ठिक हुन् भन्न म सक्दिन ।
कवि, चित्रकार, लेखक, कलाकार यी प्रेमका हिमायतीहरु हुन् । प्रेमलाई अभिब्यक्त गर्न खोज्नु आफ्नै पाखण्डलाई आफ्नै शिल्पले छोप्नु हो । शब्द र कलाको भाषा बेगर प्रेमको अस्तित्व कहि कतै छ भने त्यो मौनतामा मात्र छ । प्रेमीहरु बिना भाषा पनि बोल्न सक्छन् । ठिक बिपरीत त्यही मौनतालाई कविले कविता बनाउँछ, लेखकले कथा बुन्छ, चित्रकारले चित्र । त्यसैले आफू भाषामा बोले पनि कसैले मौनतालाई प्रेम गर्छ भने त्यो कवि, चित्रकार, लेखक मध्धे कोही एक हो ।
प्रेमको भाषा संसारकै सुन्दर भाषा हो । नबोलेरै बोल्नु भनेको संसारको बहुरंगी कोलाजबाट सुन्दर मौन सिम्फोनी निकाल्नु हो । हुनसक्छ गीत गाउँनु, कविता लेख्नु, अभिनय गर्नु, चित्र बनाउँनु, मूर्ति बनाउँनु सायद प्रेमकै भाषा बोल्नु हो ।
No comments:
Post a Comment